آیا من استعداد نویسندگی دارم؟ | چهارمین قسمت از مجموعه یادداشتهای تسلی بخشیهای نوشتن
یکی از مهمترین سؤالاتی که در ابتدای انجام یک کار مثل کنه به افراد میچسبد این است که آیا در آن به قدر نیاز، استعداد دارند یا خیر.
آنها گمان میکنند که پیدا کردن یک پاسخ قطعی و قابل اعتماد برای این سؤال، باعث افزایش اعتمادبهنفسشان خواهد شد و کمک خواهد کرد با دلِ یکدله، سفتومحکم به کار بچسبند.
اما وقتی نمیتوانند ابزاری برای سنجش میزان استعدادشان در یک حوزهی خاص پیدا کنند، به یک جور مریضیِ مهلک دچار میشوند که باعث میشود در مسیر انجام کار، پس از برداشتن هر گام روبهجلو نگاهی به عقب بیندازند و از خود بپرسند: «من راستی راستی استعداد انجام این کار رو دارم یا نه؟»
یکی از کارهایی که علاقمندانش اغلب به تب استعدادسنجی در آن دچار میشوند حوزهی نوشتن و نویسندگی است.
ابزار سنجش استعداد نویسندگی در عصر دیجیتال
گوگل میگوید همه روزه افراد زیادی با پرسش آیا من استعداد نویسندگی دارم؟ سراغش میآیند و از او میخواهند آنها را به سوی تست استعداد نویسندگی معتبری روان کند که پیش از انجام هرگونه اقدام عملی در زمینهی نویسندگی، خیالشان را بابت داشتن یا نداشتن استعداد نویسندگی راحت کند.
توسعهی فضای دیجیتال و گسترش ارتباطات که باعث شده افراد، بیش از گذشته با موضوع تولید محتوا به خصوص از نوع متنی آن درگیر شوند و لزوم کسب مهارت در آن را درک کنند و در نتیجه، تعداد افرادی که این پرسش برایشان ایجام میشود هم بیشتر بشود.
اما این پرسش، چیز تازهای نیست. رد پای پاسخ به پرسشهایی با مضمون آیا من استعداد نویسندگی دارم؟ را میتوان در انواع متون قدیمی آموزش نویسندگی به زبانهای مختلف پیدا کرد.
اما فحوای کلام تمام آن منابع از این قرار است:
استعداد نویسندگی یک عبارت چندمعنایی، گنگ، غیرعلمی، غیرتجربی و بسیار تغییرپذیر است. حتی در معروفترین و معتبرترین مدلهای استعدادیابی هم نامونشانی از آن دیده نمیشود.
چرا در مدلهای معتبر استعدادیابی از استعداد نویسندگی خبری نیست؟
نویسندگی بر خلاف آنچه ممکن است در ابتدابه نظر بیاید، یک عنصر جداگانه در سرشت آدمی نیست. درواقع نویسندگی مهارتی است که برای پیشرفت و درخشیدن در آن لازم است مجموعهای از توانمندیها را به کار ببندیم و پس از آموختن تکنیکها و ترفندهای اولیه، مطالعهی آثار درخشان و اثرگذار، شاگردی کردن و در نهایت صرف زمان و بذل پشتکار فراوان به درجهای از توانمندی برسیم که در آن نتیجهی کارمان به اثری شایستهی عرضه تبدیل شود.
بنابراین طبیعی است برای سنجش چیزی که وجود خارجی ندارد، در مدلهای علمی معتبر سنجهای وجود نداشته باشد. پس همانطور که برای سنجیدن دمای آتش خارج شده از دهان اژدهایان دماسنجی وجود ندارد، برای سنجش استعداد نویسندگی هم تست معتبری ساخته نشده باشد. (+)
بهترین متد کشف و پرورش استعداد نویسندگی چیست؟
اگر پس از خواندن تمام این حرفها، هنوز هم جایی در قلبتان قائل به این موضوع هستید که چیزی به نام استعداد نویسندگی وجود دارد این قسمت را با دقت بیشتری بخوانید.
بهترین متد کشف و پرورش استعدادها، اقدام و عمل است. اگر فرض کنیم چیزی به نام استعداد نویسندگی وجود دارد که توزیع آن در بین افراد به صورت نامتوازن انجام شده است، بهتر است با فرض اینکه چنین استعدادی را در بالاترین سطح در وجود خود داریم دست به انجام کار بزنیم.
بایستی به جای آنکه منتظر بمانیم دست غیب از آسمان برسد و به ما بگوید این استعداد را داریم یا خیر، قدم در راه بگذاریم و پس از یک دوره انجام کار به طور منظم، ببینیم چقدر از انجام آن لذت میبریم.
به عبارت بهتر باید در عوض یکجا ایستادن و فکر کردن به آنکه آیا من استعداد نویسندگی دارم یا نه، یکبار هم که شده پا در مسیر بگذارید و اجازه بدهید در حوض نوشتن خیس شوید. سپس تصمیم بگیرید آیا میخواهید این کار را برای مدت طولانیتری ادامه بدهید یا نه.
سخن پایانی
همانطور که گفته شد استعداد نویسندگی یک بحث انحرافی در موضوع نوشتن است. نویسندگی بیش از آنکه از جنس استعداد باشد، از جنس مهارت است.
اگر هنوز هم قانع نشدهاید، بهتر است هرچه زودتر قلم را برداشته و قدم در مسیر بگذارید. مطمئن باشید با صرف زمان و انرژی کافی، خیلی زود پاداش خود را خواهید گرفت و به سطح قابل قبولی در این مهارت خواهید رسید.
ترتیبی که برای مطالعهی سری تسلیبخشیهای نوشتن به شما پیشنهاد میکنیم:
۱- نویسندگی را از کجا شروع کنیم؟
۲- ترس از نوشتن را چگونه درمان کنیم؟
۳- برای نویسنده شدن به چه لوازمی نیاز داریم؟
۴- آیا من استعداد نویسندگی دارم؟
۵- نوشتن چگونه باعث تسکین آلام روحی ما میشود؟
۶- ایدهیابی برای نوشتن: راهنمای کامل پیدا کردن موضوع برای نوشتن
۷- چگونه بدون نیاز به معلم، نویسندگی خلاق یاد بگیریم؟
۸- کتابخوانی برای نویسندهها
۹- وقتی باید هزینه نوشتن را بپردازیم!