آموزش, کلاس نویسندگی
روان درمانی با نوشتن: نوشتن چگونه باعث تسکین آلام روحی ما می‌شود؟
روان درمانی با نوشتن ایده‌‌ی مرکزی بسیاری از کتاب‌ها، مقالات و پژوهش‌های روانشناسی است. در این تولیدات علمی، نویسندگان تلاش کرده‌اند تا به نوعی به مخاطب خود نشان دهند که چطور فعالیت سادهای مثل نوشتن روزانه می‌تواند به درمان زخم‌های روحی‌شان کمک کند و باعث شود که آن‌ها هرکجا هستند یک گام به سوی جلو بردارند.
درمان با نوشتن یعنی چه؟
وقتی از نوشتن درمانی یا درمان با نوشتن صحبت می‌کنیم، منظورمان این است که افکار، احساسات، پندارها و دیدگاه‌های خود را روی کاغذ بیاوریم و بدین وسیله، راهی برای آزادی ذهنی بیشتر و روان آسوده‌تر پیدا کنیم.
برای این کار، لازم است به گوشه و کنار ذهن‌مان سرک بشیم و تلاش کنیم احساسات و افکارمان را، چه شیرین باشند و چه آزاردهنده، تبدیل به کلمات کرده و روی کاغذ جاری کنیم.
در حقیقت، نوشتن به ما کمک می‌کند که صادقانه با خودمان صحبت کرده و رازها و دغدغه‌های خود را در گوش رفیقی شفیق و یاری مطمئن زمزمه کنیم.
انجام مستمر این کار، به تدریج باعث کاهش تنش‌ها و مشکلات درون فردی و میان فردی خواهد شد و یک تجربه‌ی لذت بخش از زندگی را به ارمغان خواهد آورد.
شاید همین مسئله نیز سبب شده تا بسیاری از روان‌درمانگران، از این روش برای تکمیل فرآیند درمان یا سرعت بخشی به آن استفاده کنند.
آیا روان درمانی با نوشتن یک توهم نیست؟
این روزها بازار ایده‌ها و راه‌حل‌های زرد برای درمان قطعی و فوری انواع مشکلات چنان داغ شده که بسیاری از ما را وادار کرده است تا به همه چیز با عینک بدبینی نگاه کنیم.
درمان فوری بدشانسی با مهره‌ی مار، رفع غبغب با معجون اشک چشم گربه‌ی یتیم، قبولی در کنکور با روش میمون پرنده، درمان افسردگی از طریق شرکت در تور سه شب و دو روز سفر به مریخ و قس علی هذه!
آیا موضوع درمان با نوشتن، نوشتن درمانی یا نوشتن تراپی هم چیزی از جنس همین دست اباطیل است؟
پاسخ این سؤال، کاملاً قطعی نیست و به میزان زیادی به رویکرد شما نسبت به آن بستگی دارد. می‌پرسید چگونه؟ خب! اجازه دهید قدری بیشتر در این مورد صحبت کنیم.
روان درمانی با نوشتن یا نوشتن درمانی، یک مکتب درمانی در روانشناسی محسوب نمی‌شود. این روش حتی یک متد قطعی برای درمان هم نیست. بنابراین اگر به عنوان درمان اصلی سراغ آن رفتید، دچار توهم شده‌اید.
درمان با نوشتن، در حقیقت راهی برای افزایش تأثیر یا سرعت درمان است. همچنین، این کار می‌تواند به عنوان یک مسکن نیز ظاهر شده و سبب کاهش آلام روحی گردد.
درمان با نوشتن، کاتالیزوری است بر درمان‌های جدی‌تر و علمی مسائل روحی. به این معنا که در هر مرحله و در هر سطحی از روان درمانی که قرار داشته باشید، نوشتن به شما کمک خواهد کرد مراحل را سریع‌تر و مؤثرتر طی کنید و با شتاب بیشتری به نتیجه‌ی مطلوب برسید.
روان درمانی با نوشتن: نوشتن چگونه ما را درمان می‌کند؟
اکنون که فهمیدیم روان درمانی با نوشتن امکان پذیر است، بیایید نگاهی دقیق‌تر به آن بیندازیم و ببینیم نوشتن چگونه و با اثرگذاشتن بر چه فرآیندهایی باعث بهبود احوالات روحی ما می‌شود.
درمان با نوشتن برای کدام دسته از امراض چاره‌ساز است؟
صادق هدایت، داستان بوف کور را این‌چنین شروع کرده است:
در زندگی زخم‌هایی هست که مثل خوره در انزوا، روح را آهسته می‌خورد و می‌تراشد.
حتی اگر زخم‌های روحی ما تا به این حد وخیم نباشند و مسئله‌ی ما چیزی از جنس یک تنهایی ساده باشد هم، رنجی که می‌کشیم آزاردهنده است. به خصوص این که چنین رنجی، به طور بلند مدت با ما همراه و هم‌خانه باشد.
به دلایل مختلف، نمی‌شود از خیلی موضوعات صحبت کرد و سختی ناشی از کشیدن چنین باری در بلندمدت ما را چنان خسته می‌کند که گویی به تنهایی کوهی را کنده‌ایم.
گاهی وقت‌ها صحبت کردن از مسائل و رنج‌ها، باعث می‌شود مشکل دوچندان شود. در مواردی دیگر، به صلاح است حرفی نزنیم تا منافعی را از دست ندهیم، بعضی اوقات حرف‌ها به نظرمان احمقانه می‌آیند و حاضر نیستیم کسی آن روی احمق‌مان را ببیند. و گاهی چنان تنهاییم که حتی برای یک هم‌صحبتی ساده هم کسی را پیدا نمی‌کنیم.
در چنین مواقعی است که نوشتن همچون یک فرشته از آسمان فرا می‌رسد و تبدیل به همان دوستی می‌شود که می‌توانیم سر بر شانه‌اش بگذاریم و ساعت‌ها، آنچه در دل نگه داشته‌ایم را برایش بازگو کنیم.
نوشتن گرچه در ظاهر امری ساده و حتی مسخره و بی‌فایده به نظر برسد، اما درواقع در دل این کنش کم‌هزینه اتفاق‌هایی به وقوع می‌پیوندند که منجر به ساده‌تر شدن فرآیند تصمیم‌گیری خواهند شد.
نوشتن با تخلیه‌ی هیجانات اضافی و ایجاد فضای امن برای برون‌ریزی افکار و عقاید، باعث شفافیت بیشتر ذهن و آرامش بیشتر روح می‌شود. در این شرایط است که تصمیم‌گیری به‌خصوص در شرایط پیچیده، ساده‌تر خواهد شد.
زمان مناسب نوشتن تراپی: چه زمانی سراغ درمان با نوشتن برویم؟
لازم نیست بحرانی روی بدهد تا به فکر درمان از طریق نوشتن بیفتید. شاید شما هم این گفته‌ی معروف را شنیده‌اید که علاج واقعه پیش از وقوع باید کرد. نوشتن یکی از اقدامات پیشگیرانه‌ای است که لازم است در زمان عافیت به سراغ آن برویم تا در مواقع بحرانی دست‌مان را بگیرد.
درست مثل ورزش کردن که به افراد کمک می‌کند هنگام بروز موقعیت‌های تنش‌زا میزان اضطراب کمتری را تجربه کنند، نوشتن هم باعث می‌شود برای روزهایی که در شهرمان هوا خوب نیست خانه‌ای در ییلاقات خوش آب‌وهوا دست و پا کرده باشیم.
بنابراین صرف‌نظر از چگونگی اوضاع زندگی و روحیه‌تان در این لحظه، به عنوان یک اقدام پیشگیرانه و هدیه‌ای برای روزهای سخت زندگی، نوشتن درمانی را شروع کنید. مطمئن باشید روزی فراخواهد رسید که بابت گرفتن این تصمیم و عمل به آن، از خودتان تشکر خواهید کرد.
صفر تا صد نوشتن درمانی: چطور خودمان را با نوشتن درمان کنیم؟
هر کاری آدابی دارد. حتی بر شلخته‌ترین و بی‌نظم‌ترین پدیده‌های طبیعت هم نظمی عجیب حاکم است. ساختار فراکتال‌ها را مشاهده کنید. در نگاه اول به نظر نمی‌آید به هیچ صراطی مستقیم باشند. اما کمی که بیشتر مطالعه می‌کنیم، متوجه می‌شویم حتی ساختار فرکتال‌ها هم از یک جور نظم پیروی می‌کند.
بنابراین عجیب نیست هنگامی که از عمل نوشتن توقع نتیجه‌ای خاص داریم، نظمی خاص بر عملکردمان حاکم باشد و طبق یک دستورالعمل رفتار کنیم.
بیایید با هم نگاهی به دستورالعمل نوشتن درمانی بیندازیم:
قدم اول: توریست نباشید
برای شروع، باید انتخاب کنید می‌خواهید کجا بنویسید. فضای دیجیتال را ترجیح می‌دهید یا دوست دارید به مرور زمان از دیدن چاق شدن دفتر یادداشت‌هایتان هیجان‌زده شوید؟
مهم نیست ترجیح‌تان چیست. تنها چیزی که اهمیت دارد این است که در فرآیند نوشتن درمانی، توریست مکان‌های مختلف برای نوشتن نشوید و یک‌جانشین باشید.
قدم دوم: منتظر زمان مناسب برای شروع نمانید
اگر منتظر فرارسیدن شنبه یا روز اول ماه بمانید، احتمال این‌که هیچ‌وقت موفق نشوید شروع کنید بسیار بالا می‌رود. با روحیه‌ی کمال‌طلب خود مبارزه کنید و در هر ساعتی از شبانه روز و هر زوری از ماه یا هفته که هستید، شروع کنید.
این زمان تا شروع ماه یا هفته‌ی جدید را به چشم یک دوره‌ی آزمایشی ببینید و با فراغ بال و آسودگی خاطر به نوشتن بپردازید.
قدم سوم: منتظر الهامات و ایده‌های خاص برای نوشتن نگردید
برای شروع فقط به کمیت بها بدهید. مدتی طول خواهد کشید که با صفحه‌ی سفید کاغذ احساس راحتی کنید. در ابتدا هر چیزی می‌تواند موضوعی برای نوشتن باشد. از سر و صدای ساکنین واحد بالای آپارتمانتان در شب گرفته تا خوشمزگی زرشک‌پلوبامرغی که در آخرین دورهمی دوستانه‌تان خورده‌اید.
نوشتن از این لاطائلات باعث خواهد شد پس از مدتی، صحبت کردن از درونیات و احساسات غلیط برایتان ساده‌تر باشد و اینجاست که نوشتن درمانی معنا پیدا می‌کند.
سخن پایانی
در پنجمین یادداشت از مجموعه یادداشت‌های تسلی بخشی‌های نوشتن، تلاش کردیم شما را تا حد امکان با موضوع روان درمانی با نوشتن آشنا کنیم.
عمل کردن به توصیه‌های ذکر شده در این یادداشت، می‌تواند تأثیر زیادی در بهبود حال روحی شما و واکسینه شدن در برابر اتفاقات تلخ زندگی داشته باشد.
هیچ یک از ما، نمی‌تواند پیش‌بینی کند که فردا این چرخ نیلوفری چه بازی جدیدی برای او ترتیب داده یا چه شعبده‌ی تازه‌ای در آستین دارد.
روزگار پر از پستی و بلندی و اتفاقات تلخ و شیرین است و در این وضعیت، تنها شاید نوشتن بتواند تسلی بخش دل و قلب انسان آزرده از روزگار باشد.
پس معطل نکنید و همین الان نوشتن را شروع کنید. یقین بدانید قلم، معجزه‌گر بزرگی است. کافی است به او اعتماد کنید.
در تکمیل این بحث، شاید خواندن این مطلب نیز برایتان جالب باشد:
درمان با نوشتن یا: چطور با نوشتن التیام پیدا کنیم؟
ترتیبی که برای مطالعه‌ی سری تسلی‌بخشی‌های نوشتن به شما پیشنهاد می‌کنیم:
۱- نویسندگی را از کجا شروع کنیم؟
۲- ترس از نوشتن را چگونه درمان کنیم؟
۳- برای نویسنده شدن به چه لوازمی نیاز داریم؟
۴- آیا من استعداد نویسندگی دارم؟
۵- نوشتن چگونه باعث تسکین آلام روحی ما می‌شود؟
۶- ایده‌یابی برای نوشتن: راهنمای کامل پیدا کردن موضوع برای نوشتن
۷- چگونه بدون نیاز به معلم، نویسندگی خلاق یاد بگیریم؟
۸- کتابخوانی برای نویسنده‌ها
۹- وقتی باید هزینه نوشتن را بپردازیم!
مطالب پیشنهادی:
